Βασικές προθέσεις/Präpositionen

Οι προθέσεις, όπως και στα ελληνικά, είναι άκλιτα μέρη του λόγου, που σε συνδυασμό με ρήματα, επίθετα, ουσιαστικά, αντωνυμίες ή επιρρήματα φανερώνουν σχέσεις που υποδεικνύουν τόπο, χρόνο, αιτία, εναντίωση κτλ.   Οι πτώσεις, με τις οποίες συντάσσονται οι προθέσεις, είναι κυρίως η Γενική, η Δοτική, και η Αιτιατική. Λόγω της απουσίας της γενικής πτώσης από τον προφορικό λόγο όμως, πολλές φορές αρκετές προθέσεις χρησιμοποιούνται μόνο στην καθομιλουμένη  με δοτική, ενώ η Γενική συναντάται κυρίως στον γραπτό λόγο.

Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται  οι βασικές προθέσεις, που χρησιμοποιούνται στην Γερμανική γλώσσα, μαζί με την πτώση που συντάσσονται και μια προσπάθεια απόδοσης του νοήματος τους στα ελληνικά. Από τις προθέσεις αυτές μερικές είναι συχνές και άλλες χρησιμοποιούνται μόνο στην βιβλιογραφία και ελάχιστα ως καθόλου στον προφορικό λόγο.

 Όπως μπορούμε να παρατηρήσουμε από τις μεταφράσεις, οι ελληνικές προθέσεις δεν αντιστοιχούν πλήρως με τις γερμανικές αποδόσεις. Για αυτό είναι καλύτερο να μην θεωρούμε τις μεταφράσεις δεδομένες αλλά να προσεγγίζουμε την σημασία των προθέσεων μέσα από παραδείγματα της γερμανικής χρήσης. 

A
Ab	+Dat	από
Abgesehen	+Gen	Εκτός
Abseits	+Gen	Παράμερα
Abzüglich	+Gen	Αφαιρουμένου.., εξαιρουμένου..
An	+Dat +Akk	Σε, από
Anfangs	+Gen	Στην αρχή
Angesichts	+Gen	Εν όψει
Anhand	+Gen	βάσει
Anlässlich	+Gen	Με την ευκαιρία
Anstatt	+Gen	Αντί
Anstelle	+Gen	Αντί στην θέση
Auf	+Dat + Akk	Αντί, για, πάνω
Aufgrund	+Gen	Εξαιτίας
Aufseiten	+Gen	Στο πλευρό
Aus	+Dat	Από
Ausschließlich	+Gen	Εκτός
Außer	+Dat +Gen	Εκτός
Außerhalb	+Gen	Εκτός, έξω από
Ausweislich	+ Gen	Με την απόδειξη
B
Bar	+Gen	Χωρίς
Bei	+Dat +Gen	Σε, κοντά σε, μαζί ,κατά την διάρκεια, με  (σε περίπτωση + γεν)
Beiderseits	+Gen	Και από τις δύο πλευρές
Betreffs	+Gen	Σχετικά με , σε ότι αφορά
Bezüglich	+Gen	Σχετικά με
Binnen	+Gen	Μέσα σε, εντός
Bis	+Αkk	Μέχρι
C
Contra	+Dat	Αντικείμενος
D
Dank	+Gen  +Dat	Χάρη σε
Diesseits	+Gen	Από αυτήν την πλευρά
Durch	+Akk	Μέσα σε, από, μέσω
E
Einschließlich	+Gen	Συμπεριλαμβανομένου
Entgegen	+Dat	Αντίθετα προς
Entsprechend	+ Dat	Ανάλογα με, σύμφωνα με
Exklusive	+Gen	Αποκλειστικά
F
Fern	+Gen +Dat	Μακριά από
Für	+Akk	Για
G
Gegen	+Akk	Προς, μπροστά, κατά, εναντίον, παρά
Gegenüber	+Dat	Απέναντι από
Gelegentlich	+Dat	Κάποια στιγμή, σποραδικά
Gemäß	+Dat	Σύμφωνα με
Gleich	+ Dat	Παρόμοια
H
Halber	+Gen	Για χάρη
Hinsichtlich	+ Gen	Σχετικά με, όσον αφορά
Hinter	+Dat +Akk	Πίσω από
I
In	+Akk +Dat	Σε
In puncto	+ Akk +Gen	Όσον αφορά
Infolge	+Gen	Ως συνέπεια, ως αποτέλεσμα
Inklusive	+ Gen	Συμπεριλαμβανομένου
Inmitten	+Gen	Ανάμεσα σε
Innerhalb	+Gen	Μέσα σε, εντός
J
Jenseits	+Gen	Πέρα
K
Kontra	+ Akk	Εναντίον
Kraft	+Gen	Δυνάμει
L
Längs	+Gen	Κατά μήκος
Laut	+Gen +Dat	Σύμφωνα με
Links	+ Gen	Αριστερά
M
Mangels	+Gen +Dat	Ελλείψει
Minus	+Gen +Dat	Αφαιρουμένου
Mit	+Dat	Μαζί, με
Mithilfe	+Gen	Με την βοήθεια
Mitsamt	+Dat	Μαζί με
Mittels	+Gen	Μέσω
N
Nach	+Dat	Σε, προς
Nächst	+ Dat	Δίπλα, μετά από
Nahe	+Dat	Κοντά σε
Namens / im Namen	+ Gen	Εξ ονόματος
Neben	+Dat +Akk	Δίπλα σε, πλάι σε
Nebst	+ Dat	Μαζί με
Nördlich	+ Gen	Βόρεια
O
Ob	+Gen	Για
Oberhalb	+Gen	Πάνω από
Ohne	+ Akk	Χωρίς
Östlich	+ Gen	Ανατολικά
P
Per	+ Akk	Με( κάποιο μέσο αποστολής στοιχείων)
Plus	+Gen +Dat +Akk	Συν
Pro	+ Akk	Ανά, κατά
R
Rechts	+ Gen	Δεξιά
S
Samt	+ Dat	Μαζί με
Seit	+Dat	Από, από εδώ, από τότε
Seitens	+Gen	Εκ μέρους
Seitwärts	+ Gen	Στο πλάι
Sonder	+ Akk	Χωρίς ( με αφηρημένες έννοιες)
Statt	+ Gen	Αντί, αντί να
Südlich	+ Gen	Νότια
T
Trotz	+Gen	Παρά
Ü
Über	+Dat +Akk +Gen	Πάνω από, μέσω, κατά την διάρκεια, με,  από, για
U
Um	+ Akk	Γύρω, σε, για, κατά
Um..willen	+ Gen	Για όνομα, για χάρη
Unbeschadet	+Gen	Αδιαφορώντας για, παρά
Unfern	+ Gen	Όχι μακριά από
Ungeachtet	+Gen	Παρά
Unter	+Akk +Dat	Κάτω από, μεταξύ
Unterhalb	+Gen	Κάτω από
Unweit	+Gen	Όχι μακριά από
V
Vermittels	+ Gen	Μέσω
Vermöge	+ Gen	Δυνάμει
Via	+ Akk	Μέσω
Von	+Dat	Από
Vonseiten	+ Gen	Εκ μέρους
Vor	+Dat +Akk	Μπροστά από, πριν από
Vorbehaltlich	+	Δεδομένου
W
Während	+Gen	Κατά την διάρκεια
Wegen	+Gen +Dat	Λόγο εξαιτίας
Westlich	+ Gen	Δυτικά
Wider	+ Akk	Ενάντια σε, κατά
Z
Zeit	+ Gen	Στην χρονική διάρκεια
Zu	+Dat	Σε, προς, με, ανά , για
Zufolge	+ Dat	Σύμφωνα με, κατά
Zugunsten	+Gen	Προς όφελος
Zuungunsten	+ Gen	Εις βάρος
Zuwider	+ Dat	Ενάντια
Zuzüglich	+ Gen	Συν
Zwecks	+ Gen	Με σκοπό
Zwischen	+Dat +Akk	Ανάμεσα, μεταξύ